Таклюся-сухотница (на белорусском языке) :: Лейка Кондрат
Страница: 3 из 3 | |||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
КАТЕГОРИИ КНИГПОСЛЕДНИЕ ОТЗЫВЫ О КНИГАХМихаил (19.04.2017 - 06:11:11) Антихрист666 (18.04.2017 - 21:05:58) Ладно, теперь поспешили вы... (18.04.2017 - 20:50:34) Роман (18.04.2017 - 18:12:26) АНДРЕЙ (18.04.2017 - 16:42:55) СЛУЧАЙНОЕ ПРОИЗВЕДЕНИЕУлыбку не прячешь. 13.05.10 - 05:18 Хотите чтобы ваше произведение или ваш любимый стишок появились здесь? добавьте его! |
Але каб добра чуць, што хлопчык чытае, ёй трэба надта моцна напрагаць слух, бо енк i стогны хворага гаспадара, лежачага на печы, ды завыванне на дварэ мяцелiцы перасiльваюць i глушаць слабы голас чытача.
Вот кончыў хлопчык чытанне, звярнуў кнiжку i зацiх. Таклюся i кажа: - Здаецца я вельмi добра слухала, як ты, сынку, чытаў, а зразумець усяго нiяк не змагу: у гэтым тваiм чытаннi ёсць многа чаго цёмнага... - Ты не сцiкавiла ўсяго, - адказвае сын, - бо гэта кнiжка расейская... - Скажы ж ты мне, сынок, - дапытваецца далей мацi, - цi не растлумачваў вам у школцы настаўнiк або бацюшка, чаму гэта нiдзе няма кнiжак, надрукаваных нашай мовай, той, што вось мы гаворым з табою?.. - Яны кажуць, што наша мова мужыцкая: яе трэба забываць; у школцы нам не пазваляюць гаварыць па-нашаму. Калiсь я перад вучыцелем абмылiўся i ў расказе замест "кусок" сказаў па-нашаму "кавалак". Настаўнiк стаў кпiць з мяне i назваў "лапцем". Хлопцы доўга смяялiся... - Божа наш! - дзiвуецца сухотнiца, - у касцёле гавораць па-польску i яшчэ па-нейкаму; у школцы ды ў валасным праўленнi - па-расейску, - а чаму ж гэта нiдзе не гавораць па-нашаму?.. Якiя ж мы няшчасныя; нам няможна нават малiцца па-свойму; мы павiнны забываць сваю родную мову... Дзе ж гэта праўда?.. Больш у гэты вечар нiчога не гаварылi. Патушылi лучынку i ляглi спаць. На дварэ, пад вокнамi, усю ноч круцiлася i выла, як адурэўшая, мяцелiца, а на печы цяжка стагнаў хворы гаспадар. У гэту ноч Таклюсе снiўся вельмi цяжкi i страшны сон. Ёй паказалася, што каваль Пранук перавярнуўся ў чорта, вырас ад зямлi да самага неба i ў сваiх вялiзных ручышчах дзяржыць вялiзныя абцугi, нагрэтыя ў гарне да чырвацення. Лапамi гэтых абцугоў каваль абшчамiў цэлую грамаду людзей i душыць iх, прыпякаючы так, што аж цела ў небаракаў шыпiць i збягаецца ў пузыры... Тут Таклюся надта спалохалася i раскрыла вочы. - Згiнь ты, мара, прападзi!.. - шаптала яна, жагнаючыся, i больш ужо ў гэту ноч не змагла заснуць... У нашых людзей ёсць шмат яшчэ чаго нявытлумачанага i вельмi загадачнага. Iншы працаўнiк жыве ўсё сваё жыццё ў калу ды ў бядзе, не бачыць праз слёзы божага свету, у нудзе плавае, у жалю захлябаецца; здаецца, гледзячы на гэтага ўбогага чалавека, што ў душы яго апрыч думкi аб працы ды пракляцця на сваё цяжкае жыццё больш нiчога няма. Але не: часта бывае, што ў глыбокiх тайнiцах сэрца гэтых забiтых людзей жывуць вялiкiя мыслi i чуццi, абхватваючыя сабою долю ўсяго народа з усiмi яго няўзгодамi i пажаданнем. Вот гэткая i Таклюся: жыве ў бядзе ды ў цемнаце, працуе, як вол пад ярмом, а мыслямi абыймае жыццё ўсяго свайго народа i хоча разгадаць усе тайнiцы яго долi i ведаць яго будучыню. Перад Таклюсяй цяпер неразгаданаю загадкаю стаяла тры цiкавых пытаннi: Першае: калi памiж людзьмi будзе праўда? Другое: цi дадуць калi-небудзь беднякам зямлi? Трэцяе: калi ўсiм людзям пазволена будзе вучыцца i малiцца на сваёй роднай мове? Гэтыя тры пытаннi. вострым клiнам забiлiся ў галаву Таклюсi, i яна нiяк не можа ад iх адвязацца. Як ценi, яны ўсюды ходзяць за ёю i просяцца на разгадку. - Каб найшоўся якi-небудзь мудрагель, - гаворыць яна сваiм суседкам, - i растлумачыў мне ўсё гэта як трэба, можа ў мяне палягчэла б на душы, а то надта цяжка. I як толькi сустрэне Таклюся якога-небудзь старога маскаля або жабрака, цi пiсьменнага старца - зара заклiча iх да сябе i пачынае дапытвацца, калi людзям будзе лепш жыць на свеце. На гэта Таклюсiна пытанне адны маўчаць i цяжка ўздыхаюць, а другiя гавораць надта многа, але яшчэ нiхто сваёй адповеддзю не прывёў яе да поўнага здаволення. 1912 г. |
ИНТЕРЕСНОЕ О ЛИТЕРАТУРЕ
ТОП 20 КНИГ
ТОП 20 АВТОРОВ
| ||||||||||||
|