Пошуки будучыни (на белорусском языке) :: Черный Кузьма
Страница: 90 из 91 | |||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||
КАТЕГОРИИ КНИГПОСЛЕДНИЕ ОТЗЫВЫ О КНИГАХМихаил (19.04.2017 - 06:11:11) Антихрист666 (18.04.2017 - 21:05:58) Ладно, теперь поспешили вы... (18.04.2017 - 20:50:34) Роман (18.04.2017 - 18:12:26) АНДРЕЙ (18.04.2017 - 16:42:55) СЛУЧАЙНОЕ ПРОИЗВЕДЕНИЕСердце есть одно такое в мире, 20.05.10 - 12:59 Хотите чтобы ваше произведение или ваш любимый стишок появились здесь? добавьте его! |
Ён не вытрымаў. Цяпер ужо слова "Сумлiчы" пранiзвала яго вострым болем i смуткам аб нечым навек страчаным i апаганеным. Ахоплепы дзiкай думкай, ён рушыў у брукаваную паваротку. Каля Сумлiч жанчына везла воз дроў. У першай сумлiцкай вулiцы дзяўчынка несла вядро вады. Яна азiрнулася на прысутуленую дзiўную постаць, якая ледзьве грабла нагамi. Стаялi дрэвы без лiсця, i дым iшоў з аднаго комiна. Тут жылi людзi. Шрэдэр падышоў да дзяўчынкi. Ламанай мовай ён сказаў:
- Гэта Сумлiчы? - Сумлiчы. - А немцаў не чуваць тут? - А ты хто? - Чэх. - Немцаў няма, тут нашы. Пасля таго як па шашы пачалi душыць немцаў, дык яны сюды i носа не ткнуць. Трасцы! - Партызаны ўсюды? - Немцы толькi па гарадах асталiся. Зноў адчай i трывога выгналi з Шрэдэравай душы нядаўняе жаданне сказаць першаму сустрэчнаму чалавечае слова. Тут падышла другая дзяўчынка, i новае пачуццё ажыло ў Шрэдэра. Гэта быў страх. А страх пачаў зменьвацца слабасцю волi i думкi. Аднак жа думка яго працавала даволi цвёрда. Разам з тым зноў пачало варочацца да яго iмкненне да чалавечага слова кожнаму, хто натрапiцца на яго дарозе. Настрой яго зменьваўся кожную секунду. То хацелася яму крыкнуць: "Густаў, сын мой! Дзе ты? Дзе твае салдаты i слава фюрэра?" То хацелася сказаць: "Пракляцце табе, фюрэр, за тое, што ты павёў мяне туды, куды я прыйшоў!" - i цалаваць гэтых дзяўчынак. - Гэта чэх, - сказала дзяўчынка з вядром той, другой, якая толькi што падышла. - Дык чаго ж ты стаiш, - сказала Шрэдэру новая дзяўчынка. - Калi ты чэх, дык iдзi папрасiся ў людзей у хату. Ты ж ледзьве стаiш. Вось i чалавечае слова! Яго моцна ўразiла. Ён аж хiстануўся на нагах. Раптам ён успомнiў. Дастаў з кiшэнi запiсную кнiжачку i хутка знайшоў запiсанае яшчэ ў Германii, калi збiраўся сюды. Запiсана было рукою Гертруды, перапiсана з яго пiсем. Яна пiсала з нядобрым пачуццём да яго i з пэўнай думкай. Гледзячы ў гэты запiс, ён сказаў: - Дом Нявады. - Мы завядзём, - сказалi ў адзiн голас дзяўчаткi. - А ты праўда чэх, цi можа немец? - сказала адна. - Чэх, - адказаў ён. I яны павялi яго на край мястэчка, дзе радзей стаялi хаты i вiдно было поле. У хату яны ўвайшлi разам з iм i ў адзiн голас сказалi: - Гэта чэх, хоча есцi i спаць. I выйшлi з хаты. Ён пераступiў з нагi на нагу i ўбачыў: на лаве ляжаць вiнтоўка i патроны, на табурэце сядзiць чалавек, пасярод хаты стаiць жанчына i ў пасцелi ляжыць дзяўчынка. Падлогi ў хаце няма, а ўбiтая зямля. Гэтая зямля i ўразiла яго перш за ўсё. Гэта ж зямля гэтая так была тады асветлена сонцам, калi ён тут скiнуў з сябе хваробу i раскрыў перад людзьмi душу. I вось ён пачаў пазнаваць у гэтай хаце ўсё. А дзяўчынка! Яна ляжыць i, мусiць, хворая. Бо такi худы i жоўты яе твар. Можна падумаць, што яна цэлыя годы праседзела ў турме. I зноў яму душу сцiснула новае ўражанне. Вочы ў гэтай дзяўчынкi. Гэта ж тыя самыя вочы. Можна падумаць, што гэта тая самая, што так даўно, калiсьцi, паiла яго малаком. Ён пачаў калацiцца. - Ну дык садзiся, чэх, - сказаў чалавек, - зараз цябе накормiм. Шрэдэр сеў, i думкi яго зноў аслабелi. Яго хiлiла да забыцця. I смутак, вялiкi смутак аб усiм свеце i аб сабе здушыў яго. - Садзiся блiжэй да стала, налью табе есцi, - сказала жанчына. Ён сеў за стол i сказаў, хоць ломанай, але расейскай мовай. Вiдаць, ён як мае быць рыхтаваўся ехаць сюды, каб тут пакiнуць быць арандатарам. - Я некалi падараваў быў вам золата. Гадзiннiкi, пярсцёнкi, крыж. У тую вайну я быў хворы i палонны. Яно пайшло гэтаму дому на карысць? Ён не памятаў, што казаў. У вачах яго цямнела, душа ныла. - Божачка! - шпарка прагаварыла жанчына. - Адкуль ты ведаеш?.. А... Гэта быў ты? Я тады была яшчэ малая. - Дык ты немец? - Раптам заварушыўся чалавек. - I я тады быў малы. А яна цяпер малая, - i чалавек ткнуў рукой туды, дзе ляжала хворая дзяўчынка. |
ИНТЕРЕСНОЕ О ЛИТЕРАТУРЕ
ТОП 20 КНИГ
ТОП 20 АВТОРОВ
| ||||||||||||
|