Жыццё людзей (на белорусском языке)   ::   Моруа Андрэ

- Туманная гiсторыя, - пакiваў галавою мой субяседнiк, - i як яно так зрабiлася?

- "Як! Як!.." - сказала я. - Гэта...

У гэты момант мы пачулi стогны з верхняга паверха i разам падумалi: "Дзецi!"

Джон Грэхем саскочыў з ложка i босы кiнуўся да дзвярэй. Праз адчыненыя дзверы я пачула крыкi, кашаль i голас ангельца, якi то супакойваў, то сварыўся на дзяцей. Я хуценька ўстала, паглядзелася ў люстэрка. Твар быў як звычайна. Крыху паправiла валасы. Заўважыўшы, што дэкальтэ маёй начной кашулi занадта выразнае, я пашукала вачамi кiмано i тут жа ўспомнiла, што павесiла яго ў другой палавiне пакоя, якая засталася ў Францыi.

Я ўсё яшчэ была перад люстэркам, як пачула за спiной збянтэжаны голас.

- Дапамажыце, калi ласка! - папрасiў Джон Грэхем.

З дзiцячага пакоя чулiся моцны плач i крыкi.

- Ахвотна. А ў вас не знойдзецца жаночага халата i тапачак?

- Безумоўна, знойдзем.

Ён даў мне чысты халат i паказаў, як прайсцi ў дзiцячы пакой. Гэта былi цудоўныя малыя. Яны хварэлi на коклюш. Найбольш, вiдаць, мучыўся самы меншы мiлы белабрысы хлопчык. Я ўзяла яго за руку, i ён крыху супакоiўся.

Так у гэтым пакоi прабылi мы дзве гадзiны. Абое страшэнна хвалявалiся, ангелец ад думак пра жонку, я - пра мужа.

Я спыталася ў Джона, цi можна пазванiць у палiцыю. Ён паспрабаваў пазванiць i зразумеў, што тэлефон пашкоджаны. Антэну радыёпрыёмнiка перарэзала папалам. Як толькi пачало свiтаць, Джон Грэхем выйшаў з дому. Дзецi паснулi. Праз некалькi хвiлiн Джон вярнуўся i папрасiў мяне выйсцi разам з iм. Трэба было бачыць фасад дома! Невядомы чараўнiк, вiдаць, хацеў падабраць два дамы аднолькавай вышынi, якiя можна было б падзялiць больш-менш аднолькава. I гэта яму ўдалося. Аднак наш цагляны дамок у Нэi быў даволi просты, з высокiмi вокнамi, акружанымi каменнымi карнiзамi, а перад намi ж стаяў чорна-белы катэдж з шырокiмi паўавальнымi вокнамi. Спалучэнне гэтых зусiм непадобных частак нарадзiла дзiўны архiтэктурны ансамбль. "Арлекiн" Пiкасо ў архiтэктуры - дый годзе!

Я папрасiла мiстэра Грэхема, каб ён даў тэлеграму ў Францыю i даведаўся, што сталася з яго жонкай. У адказ пачула, што тэлеграф адчыняецца толькi ў 8 гадзiн. Ён быў такi флегматык i нават у гэтых надзвычайных абставiнах дапусцiць не мог, што можна было б парушыць распарадак i пабудзiць тэлеграфiста. Дарэмна я старалася яго разварушыць, адказ быў адзiн:

- Тэлеграф працуе з 8 гадзiн!

Нарэшце а палове восьмай, калi Джон Грэхем збiраўся iсцi на тэлеграф, мы ўбачылi, што да дома на канi пад'ехаў палiцэйскi. Ён здзiўлена паглядзеў на дом i перадаў нам тэлеграму ад прэфекта парыжскай палiцыi. У тэлеграме было пытанне, цi знаходжуся я па гэтым адрасе, i адначасова паведамлялася, што мiсiс Грэхем - жывая i здаровая - знаходзiцца ў Нэi.

Няма патрэбы далей цытаваць гэты тэкст. Дастаткова адзначыць, што мiсiс Грэхем з такой жа руплiвасцю клапацiлася пра дзяцей мадам Мартэн, як i яна сама - пра дзяцей ангелькi. Абедзьве сям'i былi ў захапленнi ад далiкатнасцi сваiх спадарожнiкаў у гэтых прыгодах i моцна сябравалi мiж сабой да канца дзён сваiх. Яшчэ 10 гадоў назад мадам Мартэн жыла са сваёй сям'ёй у Шамбурсi (Сена i Ўаза).

Рамкi гэтага раздзела не дазваляюць нам спынiцца на аналагiчных прыгодах, якiя здзiўлялi людзей на працягу ўсяго мая 1954 года.

Серыя "рассечаных дамоў" цягнулася яшчэ даўжэй, чым "перамяшчэннi людзей". Больш як 100 сем'яў было абменена. I гэтыя абмены сталi ўлюбёнымi тэмамi для пiсьменнiкаў i кiнематаграфiстаў. Тут было нешта фантастычнае, што кранала пачуццi i вельмi падабалася публiцы. Дарэчы, даволi пацешна было бачыць (i гэта адбылося на самай справе), як каралева прачынаецца ў ложку жандара, а расейская танцоўшчыца ранiцай здагадваецца, што яна ў алькове прэзiдэнта ЗША. Потым прыгоды з абменам рэзка спынiлiся.

Настаў час новых прыгод.